TUIN ontwerp mgzn

‘Met genoeg creativiteit past in iedere tuin een boomhut’

Wat begon met een boomhut voor haar eigen kinderen, groeide uit tot een nieuwe richting in haar leven. Antoinette Blok bouwt unieke boomhutten die niet alleen voor kinderen leuk zijn, maar voor het hele gezin.

Antoinette Blok was jarenlang succesvol werkzaam in het zakenleven toen ineens, als uit het niets, de wens om boomhutten te bouwen bij haar ontstond. Die wens openbaarde zich voor het eerst in 2005, toen ze met haar moeder in de tuin van haar nieuwe woning in Bilthoven zat. Haar moeder vroeg of ze een speelhuisje voor haar kinderen wilde, maar Antoinette zei spontaan dat ze een boomhut voor haar zoontjes van vier en twee jaar ging bouwen. “Dat kwam van heel diep”, herinnert ze zich. “Dat was heel bijzonder.” De bouw van die eerste boomhut was een uitdaging waar Antoinette een jaar mee bezig was. Nog een jaar later, in 2007, werd het tijd voor een nieuwe functie bij Capgemini, het bedrijf waar ze al jaren verschillende functies bekleed had. “Ze vroegen wat ik het leukst vond om te doen”, vertelt Antoinette. “Zij bedoelden binnen het bedrijf, maar ik dacht: accountmanager of recruitment, dat wil ik niet meer. Ik wil juist iets creatiefs doen.” Dat creatieve, dat werd het bouwen van boomhutten. Om het vak te leren, ging Antoinette in de leer bij ‘boomhutmeester’ Pete Nelson, bekend van het Animal Planetprogramma Treehouse Masters. Met haar aanmelding nam Antoinette een behoorlijk risico, omdat Nelsons website niet veel voorstelde en de bouwcursus in de Verenigde Staten plaatsvond. Het pakte echter goed uit: met 23 andere leerlingen uit zeven verschillende landen ging ze aan de slag op Treehouse Point, Nelsons eigen terrein in de Amerikaanse staat Washington, waar hij boom – hutten bouwt en deze als Bed en Breakfasts uitbaat. “Dat was een fan – tanstische belevenis en een ervaring waarvan ik meer geleerd heb dan ik dacht”, zegt Antoinette. Niet lang na haar terugkeer zegde ze haar baan op en stortte ze zich volledig op het bouwen van boomhutten.

Kinderwensen

Wanneer Antoinette een boomhut gaat bouwen, begint ze altijd bij het ontwerp, waarbij de plek het uitgangs – punt vormt. “Ieder ontwerp begint met wensen omtrent het gebruik van de boomhut”, legt ze uit. Antoinette betrekt ook de jonge eigenaartjes-inspe van de boomhut bij het ontwerpproces. “Ik vraag kinderen altijd waar ze het liefst mee spelen en wat ze buiten graag doen. Sommigen lezen graag een boekje, terwijl anderen juist energie kwijt willen. Dat heeft invloed op de hut en de details.” Ook vraagt ze de kinderen om een tekening van hun gewenste boomhut te maken, omdat het voor de meeste kinderen op die manier makkelijker is om hun wensen uit te drukken.

“Als ik goed luister, de juiste vragen stel en goed bij de mensen thuis kijk, is het ont – werp vaak meteen raak”, zegt ze. “Ik voel het ontwerp een beetje aan, ik kijk lang naar de gemaakte foto’s en steek veel tijd in dat proces.” Haar boomhutten zijn niet alleen op de kinderen gericht: vaak is er plek voor het hele gezin. “Alle hutten die ik bouw, zijn ook groot genoeg voor volwassenen. Met een beetje fanta – sie en kinderlijke geest kan je je er prima vermaken.” Zo bouwde ze eens een boomhut met twee verdiepin – gen, waarbij de vader van het gezin de bovenverdieping kon gebruiken om conference calls te doen.

Respect voor de boom

Na de ontwerpfase maakt Antoinette een bouwtekening, zodat ze weet hoeveel hout ze nodig heeft. Ze maakt bij het bouwen voornamelijk gebruik van sloophout dat er al een heel leven op heeft zitten. “Ik doe veel aan hergebruik”, legt ze uit. “Dat is milieu – vriendelijker en duurzamer. Bovendien stimuleert het de creativiteit om iets uit niets te maken.” Alleen de onderdelen die veel te lijden hebben, zoals de vloer en het dak, maakt ze van nieuw hout, zodat die langer meegaan. Is het hout eenmaal op locatie, dan begint Antoinette te bouwen. Bij de bouw plaatst ze steunpinnen in de boom. Deze speciaal ontworpen pinnen zijn een soort kunstmatige tak: ze belemmeren de sapstroom van de boom nauwelijks.

“Hoe kleiner de onderbreking, hoe beter. Ik plaats die pinnen altijd met respect voor de boom.” De pinnen ondersteunen de draag – balken en het platform. Vervolgens maakt Antoinette de wandjes, het dak, de balustrade, de details en het klim- en klauterwerk. In haar werkplaats maakt ze alleen details zoals brievenbussen en krijtborden: bouwen doet ze altijd op locatie. “Dat past goed bij de natuur, dan kan je ook in, aan en rondom de boom werken en dingen ter plekke aanpassen, bij – voorbeeld een raampje verplaatsen als daar toch een tak voor blijkt te zitten.” Takken of omringende planten haalt ze bijna nooit weg. “Ik streef ‘perfecte imperfectie’ na: ik ben vrij lang bezig met het creëren van nonchalance; dat spreekt het meest tot de verbeelding van kinderen.”

Favorieten

Inmiddels staan er zo’n honderdtwintig boomhutten van Antoinette verspreid door heel Nederland: van Rijssen tot Rotterdam en van Vught tot Utrecht. Ze vindt het dan ook moeilijk om haar favoriet aan te wijzen. “Mijn favoriete boomhut is heel vaak een recente, omdat ik wil dat iedere hut iets nieuws heeft”, zegt ze. “Ik groei ook in mijn kunnen en mogelijkheden. Ik heb dus heel veel favorieten en dat verandert ook steeds.” Een van haar favorieten is het boom – huttendorp dat ze realiseerde samen met het Barneveldse hoveniersbedrijf De Briellaerd, dat ook haar tuin ont – worpen heeft. “Ik ben groot fan van ze, omdat onze stijlen bij elkaar passen.” Het boomhuttendorp in deze tuin is niet in bomen gebouwd, maar staat op de enorme takken van een twee – honderd jaar oude acacia die gekapt moest worden.

‘Alle hutten die ik bouw, zijn ook groot genoeg voor volwassenen. Met een beetje fantasie kan je je er prima vermaken.’

Masterclass en boek Naast het bouwen van boomhutten werkt Antoinette in samenwerking met openbare werkplaats Buurman in Rotterdam aan een masterclass boomhutten bouwen, waarbij de deelnemers handvatten krijgen voor de bouw van een eigen boomhut, zoals boomkeuze, ontwerp en bouwtekeningen. Daarnaast is er een boek in de maak, waarin Antoinette zowel verhaalt hoe ze het roer omgooide als praktische uitleg over boomhutten geeft. “Het boek inspireert op twee vlakken: je hart volgen en boomhutten bouwen”, vertelt ze. Nieuwsgierig naar Antoinettes werk? Kijk dan eens op haar website: www.boomhutbouwen.nl

Het dorp bestaat onder meer uit een grote en een kleine boomhut, een uitkijktoren, een net om lekker in te hangen en een boomstamtafel met krukjes van boomstronken. Antoinette nam de boomhutten voor haar rekening, terwijl De Briellaerd de beplanting en de zandbak verzorgde. Een andere favoriet staat op een bijzondere locatie: het enkele hectaren grote, bosrijke terrein van een voormalig dagsanatorium. Tussen vier forse beuken bouwde Antoinette een speels gevormde boomhut met een uitkijktoren, bedstee, overdekt terrasje, touwbrug en een kabelbaan van veertig meter.

Ruimtebeleving

In de gemiddelde Nederlandse tuin is niet zo veel plaats voor een boomhut. Antoinette komt dan ook vooral op bijzondere plekken en bij mensen die een boomhut kunnen betalen: met een minimumprijs van enkele duizenden euro’s is het wel een luxeproduct. “Maar met genoeg creativiteit kan je in iedere tuin een boomhut kwijt. Ik heb ook wel eens in een Utrechtse volkswijk een boomhut op een pergola gebouwd”, vertelt ze. “Je hebt ook fabrikanten die hutten kant-enklaar aanleveren op palen, maar dat zijn geen echte boomhutten.”

In Nederlandse tuinen staan weinig bomen die groot en stevig genoeg zijn om een flinke boomhut te huisvesten. “Echte boomhuizen zoals in Amerika kun je hier eigenlijk niet bouwen, maar je kunt wel heel leuk om de boom heen bouwen en mooie boomhutten voor kinderen maken. Als het boven de grond verheven is en een beetje zweeft, dát is een boomhut.” Een boomhut kan ook de ruimtebeleving in een tuin ten goede komen. “Een leeg huis lijkt kleiner dan een ingericht huis, en dat is hetzelfde met de tuin. Een boomhut kan je hele tuin groter doen lijken en een boom zichtbaarder maken. Vaak komen bomen tot leven door een boomhut.”

Gezonder en gelukkiger

Het bouwen van boomhutten levert niet alleen de klant iets op: Antoinette wordt er naar eigen zeggen een gezonder en gelukkiger mens door. Ook is ze de natuur door haar werk veel meer gaan waarderen. “Creëren in de natuur werkt helend”, legt ze uit. “Wat ik doe, maakt mensen blij, en daarvan word ik op mijn beurt weer ‘Een boomhut kan je hele tuin groter doen lijken en een boom zichtbaarder maken.’ blij. Ik blijf er ook in vorm door, omdat ik heel de dag buiten in beweging ben. Het rek- en strekwerk maakt er een soort yoga van en door het tillen is het een beetje een sportschool.” Alleen bouwen heeft voor haar ook een meditatief karakter. Tegenwoordig heeft ze vaak hulp bij het bouwen, maar die samenwerking loopt lang genoeg dat praten niet nodig is. “Ik heb leren sjouwen, en leren delegeren. Ik ben eigenlijk niet voor zwaar werk gebouwd, dus ik moet oppassen dat ik niet te zwaar til.”

Een eigen boomhut

Voor wie zelf een boomhut in de tuin wil bouwen, heeft Antoinette een paar suggesties. Zo zijn berken en fruitbomen niet geschikt voor een boomhut, maar beuken en eiken weer wel. De boom moet hard kernhout hebben, zodat de bevestigingspinnen op hun plaats blijven zitten, en geen snelle groeier zijn, omdat er anders dingen kunnen gaan knellen. Of je een vergunning nodig hebt voor een boomhut, staat in de wet niet duidelijk beschreven. De vraag is namelijk of je een boomhut als bijgebouw of als speeltoestel ziet: voor beide gelden andere regels. “Houd bij het bouwen van een boomhut rekening met de buren en informeer ze vooraf”, raadt Antoinette aan. “Dan krijg je ook geen klachten.”